Wātaka Tuku Awhikiri ā-Motu National Immunisation Schedule
He Wātaka Tuku Awhikiri ā-Motu tō tātou i Aotearoa. Ka whakatakoto tēnei i ngā rongoā āraimate koreutu e tukuna nei ki ngā pēpi, ki ngā tamariki, ki ngā rangatahi me ngā pakeke i ētahi wā i ō rātou ora.
This content is available in other languages:
On this page
- He koreutu te mahi a te rongoā āraimate
- Wātaka Tuku Awhikiri ā-Motu
- Ngā rongoā āraimate tāpiri
- He aha te take ka nui ake i te tuku kotahi o ētahi rongoā āraimate
- Ko tā ētahi rongoā āraimate he tiaki ki te nui ake i te mate kotahi i roto i te rongoā āraimate kotahi
- Ko te tāima tuku o ia rongoā āraimate i te wātaka kua whakaritea kia pai katoa ai te urupare awhikiri, kia pai katoa ai hoki te whakamaru
- Mēnā kua mahue he rongoā āraimate
Wātaka Tuku Awhikiri ā-Motu
Ngā rongoā āraimate koreutu i te hapūtanga
E 3 ngā rongoā āraimate ka taea e koe mā ērā e āwhina ki te tiaki i a koe me tō pēpi.
- Te mate rewharewha — 1 te pota mō ia hapūtanga, ahakoa te wāhanga.
- Te mate kauae timu, te whakapokenga korokoro (diphtheria) me te mare tekekō — 1 te pota e tūtohua ana mai i te wiki 16 o ia hapūtanga.
- KOWHEORI-19 — Mēnā kāore anō koe kia whiwhi i te rongoā āraimate KOWHEORI-19 i te wā tika, he koreutu tērā ahakoa te wāhanga o tō hapūtanga.
Ngā rongoā āraimate hei te 6 wiki
Ka whiwhi tō pēpi i ngā rongoā āraimate e 3.
- Te mate huaketo puku — he rongoā āraimate e tukuna nei hei pata wē mā te waha (te pota 1 o te 2).
- Te whakapokenga korokoro, te mate kauae timu, te mare tekekō, te whakamemeke, te mate ate kakā momo B, me te mate haemophilus influenzae momo b (Hib) (te pota 1 o te 3).
- Te mate pneumococcal (te pota 1 o te 3).
Ngā rongoā āraimate hei te 3 marama
Ka whiwhi tō pēpi i ngā rongoā āraimate e 3.
- Te mate huaketo puku — he rongoā āraimate e tukuna nei hei pata wē mā te waha (te pota 2 o te 2).
- Te whakapokenga korokoro, te mate kauae timu, te mare tekekō, te whakamemeke, te mate ate kakā momo B, me te mate haemophilus influenzae momo b (Hib) (te pota 2 o te 3).
- Te mate meningococcal B (te pota 1 o te 3).
Ngā rongoā āraimate hei te 5 marama
Ka whiwhi tō pēpi i ngā rongoā āraimate e 3.
- Te whakapokenga korokoro (diphtheria), te mate kauae timu, te mare tekekō, te whakamemeke, te mate ate kakā momo B, me te mate haemophilus influenzae momo b (Hib) (te pota 3 o te 3).
- Te mate pneumococcal (te pota 2 o te 3).
- Te mate meningococcal B (te pota 2 of 3).
Ngā rongoā āraimate hei te 6 marama
Kia tae atu tō pēpi ki te 6 marama te pakeke, e tūtohua ana kia whiwhi ia i te rongoā āraimate mate rewharewha i ia tau.
- Te mate rewharewha — kotahi te pota i ia tau. Mēnā kāore anō ia kia whiwhi kē i te rongoā āraimate mate rewharewha, ka mutu kāore anō kia tae atu ki te 9 tau te pakeke, me tuku ngā pota e 2, kia 4 wiki kei waenganui.
Ngā rongoā āraimate hei te 12 marama
Ka whiwhi tō pēpi i ngā rongoā āraimate e 3.
- Te karawaka, te repe hūware pupuhi me te karawaka Tiamana (te pota 1 o te 2).
- Te mate pneumococcal (te pota 3 o te 3).
- Te mate meningococcal B (te pota 3 o te 3).
Ngā rongoā āraimate hei te 15 marama
Ka whiwhi tō pēpi i ngā rongoā āraimate e 3.
- Te mate haemophilus influenzae momo b (Hib) (he pota āpiti).
- Te karawaka, te repe hūware pupuhi me te karawaka Tiamana (te pota 2 o te 2).
- Te koroputa hei (kotahi nei te pota)
Ngā rongoā āraimate hei te 4 tau
Ngā rongoā āraimate mai i te 9 tau te pakeke
- Te mate HPV (e 2 ngā pota, kaua e iti iho i te 6 marama te āputa kei waenga i ngā pota)
Ngā rongoā āraimate mai i te 11 tau te pakeke
- Te mate kauae timu, te whakapokenga korokoro me te mare tekekō (he pota āpiti).
Ngā rongoā āraimate hei te 45 tau
- Te mate kauae timu, te whakapokenga korokoro me te mare tekekō (he pota āpiti)
Ngā rongoā āraimate hei te 65 tau
- Te mate kauae timu, te whakapokenga korokoro me te mare tekekō (he pota āpiti).
- Te mate io kirikiri (shingles) — e 2 ngā pota, kia 2 ki te 6 marama te āputa kei waenganui.
- Te mate rewharewha — he pota koreutu e wātea ana i ia tau.
Ngā rongoā āraimate tāpiri
Ka wātea pea ngā rongoā āraimate tāpiri māu, mā ō tamariki rānei. Kei roto i tēnei ko nga rongoā āraimate koreutu mā te hunga e teitei ana te noho tūraru — tae ana ki te hunga e noho pipiri ana.
Ko ngā rongoā āraimate tāpiri kei te wātea kia nui ake te whakamaru, mō te hāereere ki tāwāhi anō hoki, engari he utu mō ēnei.
He aha te take ka nui ake i te tuku kotahi o ētahi rongoā āraimate
Kia whakamaru katoatia ai koe, i ētahi wā ka hiahia koe kia nui ake i te 1 pota o te rongoā āraimate.
Nō te whiwhi rongoā āraimate tuatahi, ka ako tō tinana me pēhea te whawhai ki tētahi o ngā huakita, huaketo rānei. Mā te pota tuarua (ā, i ētahi wā te pota tuatoru, tuawhā rānei) e whakakaha nei i tō pūnaha awhikiri kia kaha ake ai, kia karioi ake ai te whakamaru.
He rerekē te roanga o te whakamaru o ngā momo rongoā āraimate rerekē. I ētahi wā ka hiahiatia e koe he pota āpiti o te rongoā āraimate hei whakakaha i tō awhikiri.
Ko tā ētahi rongoā āraimate he tiaki ki te nui ake i te mate kotahi i roto i te rongoā āraimate kotahi
Ko tā ētahi rongoā āraimate he tuku whakamaru ki te nui ake i te mate kotahi i roto i te rongoā āraimate kotahi. Hei tauira, ko te rongoā āraimate karawaka, repe hūware pupuhi me te karawaka Tiamana (MMR), he wero kotahi noa iho. Me te aha, he iti iho ngā toronga whiwhi rongoā āraimate, he iti iho hoki ngā wero.
Kāore pea e taea te whiwhi tētahi rongoā āraimate rerekē ki te hiahia koe ki te whakamaru ki tētahi anake o ngā mate. E waea ana tō pūnaha awhikiri ki te whāwhā atu ki te hia mano nei o ngā huaketo, huakita rānei i ia rā — kāore he āwangawanga haumaru mō te whiwhi i te mahi a ngā rongoā āraimate i te wā kotahi.
Ko te tāima tuku o ia rongoā āraimate i te wātaka kua whakaritea kia pai katoa ai te urupare awhikiri, kia pai katoa ai hoki te whakamaru
Kua āta whakaritea ngā tāima tuku i te wātaka kia kaha ake ai te awhikiri o tō tamaiti. Mō te whakamaru pai katoa ki te mate, me whiwhi rongoā āraimate ō tamariki hei ngā wā e tūtohua nei. Nā te kore o te whiwhi rongoā āraimate a rātou i te wā tika, ka nui ake te noho tūraru o te pānga mai o ngā tamariki e tētahi mate kino.
Mēnā kua mahue he rongoā āraimate
Mēnā kua mahue he rongoā āraimate, kei te pai noa iho. Ka taea e koe te whai te nuinga o ngā rongoā āraimate kāore anō kia whiwhi. Mō ngā tohutohu, kōrero ki tō rata, tō nēhi, tō kaiwhakarato hauora e whakaponotia ana.